نقش صنایع در صرفه جویی و مصرف بهینه آب می تواند با تولید دستگاه های کاهنده مصرف مانند شیرآلات، آبیاری تحت فشار، صنایع مرتبط با کاهش مصرف آب و مواردی از این دست، افزایش یابد.
به گزارش روابط عمومی آب و فاضلاب استان مازندران، بطور خلاصه بهره وری، استفاده و بهره برداری مناسب از نهاده ها را می گویند . با این تعریف کمیت استفاده، صرفا تعیین کننده بهره برداری صحیح نیست بلکه منطقی بکار گرفتن آن، مد نظر است. بنابر این به نظرمی رسد بهره وری یک مقوله کمی و کیفی است لذا از واژه ارتقا بهره وری استفاده شده است.
در مقوله بهره وری آب در صنایع، راهکارهایی مانند موارد ذیل اهمیت بسزایی دارند:
1 - نصب کنتور اصلی، بررسی ادواری لوله ها و اتصالات و جلوگیری از نشت آب از شبکه های فرسوده، بهبود شبکه توزیع، تفکیک کامل خطوط شبکه های آبرسانی( شرب، تولید، آتش نشانی و آبیاری فضای سبز) و نصب کنتورهای فرعی و صدور قبض آب برای بخش های مختلف، تعیین شاخص مصرف بهینه برای مقایسه، کنترل دوره ای و طرح اقدامات تدریجی بهبود و کاهش مصرف آب، ایجاد عوامل انگیزشی برای بخش های صرفه جویی کننده.
2 - در مواردی که از آب به عنوان شست و شو استفاده می شود، مانند شست و شوی ماشین آلات، تجهیزات، دستگاه ها و سالن تولید: استفاده از شیرهای تحت فشار بالا برای شست وشو از جمله شستن تانکرهای حامل شیر، استفاده از این شیرها به دلیل وجود هوای تحت فشار در آب سبب می شود که برغم خارج شدن آب با سرعت بسیار بالا، دبی آب مصرفی به نسبت کم باشد.
* فراهم کردن بستر فرهنگی مناسب صرفه جویی، توجه عمومی و جلب مشارکت کارکنان در زمینه کاهش مصارف آب
3 - در فرایند آب به عنوان خنک کننده: عایق کاری محیط که موجب کاهش بخار آب می شود، استفاده از روش های دیگر به جای آب برای خنک کردن، جلوگیری از دورریز نا به جای آب های خنک کننده با ایجاد شبکه های چرخشی بیشتر بین بدنه هایی که نیاز به خنک کردن دارند و برج های خنک کننده.
4 – در مقوله آب شرب و بهداشت کارگران: فراهم کردن بستر فرهنگی مناسب صرفه جویی و توجه عمومی و جلب مشارکت کارکنان در زمینه کاهش مصارف آب از جمله ایجاد یک بخش اختصاصی در نشریات داخلی، استفاده از تلویزیون دیواری در غذاخوری، مسابقات مرتبط با آب، برگزاری کمپین صرفه جویی آب، آموزش راه های صرفه جویی آب، استفاده از ابزارهای ساده کاهش مصرف آب در محل های مصرف مانند سرویس های بهداشتی و دوش های حمام، کنترل و ارائه آمار مصرف روزانه آب در جلسات روزانه کارخانه.
5 – استقرار دستگاه هایی با مصرف کمتر آب: پیشرفت تکنولوژیکی معمولاً در جهت مصرف کمتر آب حرکت کرده است، بنابر این هرچه تکنولوژی تولید جدیدتر باشد معمولاً آب مصرفی خطوط تولید کاهش می یابد.
6 – استفاده از روش هایی با مصرف کمتر آب مانند تولید ماسه شسته بدون استفاده از آب و با استفاده از جریان هوا.
7 - احیا و تولید آب: استفاده حداکثری از آب همراه شیر (حدود 60 درصد از حجم شیر از آب تشکیل شده است) و آب پنیر دریافتی، به عنوان آب مصرفی کارخانجات لبنی، استفاده از آب های تقطیر تولیدی در سیستم در محل های قابل استفاده و به خصوص در دیگ های بخار و سایر محل های قابل مصرف، کاهش و کنترل مصرف آب دستگاه RO.
8 - استفاده از آب باران: ایجاد بستر مناسب سقف سوله های صنعتی برای جمع آوری باران، جمع آوری رواناب حاصل از بارش در محوطه و اطراف کارخانه با احداث کانال و هدایت به سمت استخر جمع کننده و عبور از فیلتر و پمپاژ به کانال زیر سقف سوله یا مخازن ذخیره برای استفاده برج های خنک کننده، خط تولید یا ایجاد گلخانه و فضای سبز.
9 – در بخش آبیاری فضای سبز: استفاده از گیاهان کم آب طلب، اجرای سیستم های آبیاری نوین مانند قطره ای و بارانی، اصلاح هندسی شیب خیابان ها و هدایت باران به فضای سبز برای آبیاری.
10 - تصفیه فاضلاب تولیدی کارخانه نیز به عنوان راه صرفه جویی در مصرف آب مطرح می شود که از پساب تصفیه شده، بسته به نوع فرایند تصفیه، مصارف گوناگون مانند: برگشت به فرایند تولید، شست و شوی تأسیسات کارخانه، که آب استفاده شده در این بخش ها نیازمند الزامات بالای بهداشتی نیست، آبیاری فضای سبز و نهایتا مصارف کشاورزی (با جابجایی آب سهم کشاورزی با پساب تصفیه شده صنعتی)
ناگفته نماند که موارد گفته شده فقط شامل صرفه جویی در حدود دو تا سه درصد سهم بخش صنعت می شود ولی نقش صنعت در استان در صرفه جویی و مصرف بهینه آب می تواند با تولید دستگاه های کاهنده مصرف مانند شیرآلات، آبیاری تحت فشار، صنایع مرتبط با کاهش مصرف آب و مواردی از این دست افزایش یابد.